KANGAL KÖPEĞİ TARİHÇESİ
Bugün bilinen ve kabul edilen tüm köpek ırkları gibi, Türk Çoban Köpeği Kangal’ın da, hayvancılıkla geçinen kavimlerin Orta Asya’dan batıya göçe başladıkları MÖ 10000 yılı ila Osmanlı İmparataorluğu’nu kuran Kayı Boyu’nun Anadoluya geliş tarihi olan 1300 arasında, muhtelif göç yollarını takip ederek Anadolu ya getirdikleri köpeklerin birbirleri ile kırılmaları neticesinde ortaya çıkmıştır. Anadolu Çoban Köpeği Irklarının, bunlar arasında Kangal Çoban Köpeği’nin de, Osmanlı Devletinin kuruluşu yıllarında, bugünkü şekillerini almış oldukları tahmin edilmektedir.
KANGAL IRK STANDARTI; ( KIF köpek ırkları federasyonunun belirlemiş olduğu)
Kangal molosoid tipte bir köpektir. Yapısı kompakt, güçlü ve sağlamdır. Tüm vücut kalın tüylerle kaplıdır ve vücudu dikdörtgendir.
Yükseklik: Omuz yüksekliği +/- 2 cm toleransla 65-78 cm dir.
Önemli Oranlar: Kafa uzunluğu omuz yüksekliğinin %39-40’ı; kafatası uzunluğu kafa uzunluğunun %56-60’ı oranındadır. Somağın profilden görünen hattı ile kafatası hattı ıraksaktır / divergent. Vücut uzunluğu omuz yüksekliğinden %10-12 daha fazladır.
Mizaç: Koruma alanını ya da sürüyü korurken sert, diğer zamanlarda sakin, cesur ve gururlu.. Sahibine sadık ve sahibinin yanında çok sakindir. Korkusuz ve kendinden emindir.
1. KAFA
- Kafatası: Düz olmamalıdır. Her yandan bakıldığında yuvarlakça görünmelidir. Köşeli ve keskin hatlara sahip olmamalıdır. Göz çukuru kemerleri belirgindir ancak çok vurgulanmamıştır. Alın yarığı (alında stop boyunca kafatasına uzanan yarık) belirgindir ancak çok derin değildir. Art kafa kemiği (oksipital kemik) belirgindir ama çok sivri değildir ve göze batmaz. Kafatası genişliği, uzunluğunun %52-57’si kadardır. Kafatasının uzunluğu kafatası genişliğinden daha fazladır. Kafatası yüz bölgesine doğru daralan bir yapı gösterir.
- Stop: Stop açısı 90 dereceden oldukça daha fazladır. Stop belirgindir ancak aşırı vurgulanmış da değildir.
- Somak: Somak kafatasından daha kısadır. Somak uzunluğu kafa uzunluğunun %40-44’ı kadardır. Somağın kafatasına bağlandığı kısmında genişliği, kafatası genişliğinin %24-38 i kadardır. Somak derinliği kafa uzunluğunun %32-36’sı kadardır. Somak buruna doğru hafifçe daralan bir yapıdadır. Stoptan buruna doğru somak hattı hafif eğimlidir.
- Burun: Burun, somak hattının üzerinde veya altında olmamalıdır, iri ve burun delikleri yeterli genişliktedir. Burun ve burun deliklerinin iç kısmı pigmentlidir / koyu renklidir. Tüm köpeklerde pigmentasyon koyu renk olmalıdır.
- Dudaklar: Dudaklar çene kemiğine iyi yapışık olmalıdır ve orta kalınlıktadır. Üst dudak alt dudağı hafifçe örter. Dudakların birleşme çizgisi hafifçe belirgindir. Alt dudak gergin / sıkıdır, alt çeneye yapışıktır ve sarkmamalıdır. Dudakların kenarları ve tüm mukoza dokusu koyu renk pigmentli olmalıdır.
- Çeneler ve Dişler: Çeneler iyi gelişmiş ve güçlü olmalıdır. Dişler çenede düzgün / muntazam bir şekilde sıralıdır. Dişler güçlüdür. Makas, kerpeten ve ters makas kesici dişler kabul edilir çene kapanış şekilleridir. İlk premolar dişlerin (P1) olmayışı değerlendirmeyi olumsuz etkilemez.
- Gözler: Gözler iri ve badem şeklindedir. Gözler dışa doğru çıkık ya da içe doğru gömülü değildir. Göz rengi tüy rengiyle uyum içinde olmalıdır. Koyu renkli gözler tercih sebebidir. Göz kapakları göze sıkıca yapışıktır. Kirpikler pigmentli olmalıdır. Bakış sakin ve korkusuzdur.
- Kulaklar: Kulak bağlantısı burun ucuyla göz iç köşesini birleştiren hayali bir çizgi üzerinde veya hafifçe altında yer alır. Üçgen şeklindedir ve kulak tüyü renginin maske rengiyle aynı olması tercih edilir. Eğer kulaklar kesilmemişse, kulak uçları kafayı örter.
2. BOYUN
Boyun orta uzunlukta ve omuz yüksekliğinin %35-40’ı kadardır. Boynun üst çizgisi hafif yuvarlak, alt çizgisi ise düzdür. Boyun yatay hat ile 35-40 derecelik bir açı yapar. Boyun kafa ve vücuda yumuşak bir şekilde bağlanır. Boyundaki deri kasa sıkı sıkıya bağlıdır. Gerdan arzu edilmez.
3. VÜCUT
- Genel Görünüm: Vücut bodur olmamalıdır. Kaslı, iyi bağlantılı/sağlam yapılı ve dengeli olmalıdır. Vücut uzunluğu omuz yüksekliğinin %10-12si kadar daha fazlasıdır. Sağrı omuz yüksekliğinden %4 e kadar daha yüksektir. Köpeklerin arka kısmının daha yüksek olması ırk özelliğidir. Sırt çizgisi, omuzdan kalçaya düz değildir; omuzdan sırta doğru hafifçe alçalır; sırtın orta noktası omuzdan % 4-5 daha alçaktır.
- Omuz: Güçlü, iyi bağlantılı ve hafif belirgindir.
- Üst Çizgi: Güçlü ve geniş olmalıdır. Çok uzun (sallı) olmamalıdır. Hareket halindeyken mümkün olduğunca sabit kalmalıdır.
- Sırtın Kaburga Bölümü: Sırtın kaburgaya kadar olan kısmı kaslı, omuz ve bele sağlam bağlantılıdır.
- Bel: Güçlü ve kısa. Dişilerde biraz uzun olabilir. Yandan bakıldığında hafifçe içbükey. Sırt ve sağrının kaburga bölümlerine iyi bağlanmıştır. Kaslıdır.
- Sağrı: Orta uzunlukta, omuz yüksekliğinin % 30-35’i kadardır. Kaslı ve bele iyice bağlı. Sağrı çizgisi yatay hatta 25-30 derecelik bir açı oluşturur.
- Göğüs kafesi: Geniş, hacimli olmalıdır. Göğüs kafesinin çevresi omuz yüksekliğinden % 10-15 daha fazladır. Göğüs derinliği omuz yüksekliğinin % 33-45’idir. Göğüs genişliği (kürek kemiğinin hemen arkasında ölçüldüğünde) omuz yüksekliğinin % 27-37’sidir. Kaburgalar güçlüdür ve asla varil şeklinde değildir.
- Göğüs: Kaslı ve güçlü. Göğüs kemiğinin ucu omuz yüksekliğinin % 65-75’i yüksekliğindedir.
- Alt çizgi ve karın: Karın hafifçe içe çekiktir. Alt çizgi göğüs kafesinden kalçaya doğru hafifçe yükselir.
4. KUYRUK
Kuyruk üst çizgisi sağrı çizgisinin devamıdır. İdeal olarak kuyruk kökü yüksekliği sağrı yüksekliği ile eş olmalıdır, ancak sağrı yüksekliğinden % 5 ila 10 daha alçak da olabilir. Kök kısmında oldukça güçlü olan kuyruk uca doğru tedricen incelir. Köpek sakin ve rahatlamışken ucu hafif kıvrık olduğundan daha kısa görünse de, kuyruk düşey olarak topuklara kadar iner; son üçte birlik kısmı kıvrılarak bir çember oluşturur. Hareket halinde kuyruk mutlaka sırt çizgisinden yüksek taşınır ve bir çember oluşturur. (Bu çember sırt çizgisine sırtın ortasında değebileceği gibi, sırtın gerisinde sırt çizgisine değmeden veya yine sırt üzerinde dik ve son üçte birlik kısmı kıvrılarak bir çember oluşturacak gibi de taşınabilir.) Kıvrık kuyruk gövdenin yanına tam düşmüş olarak, yani sırt çizgisinin altında, taşınmamalıdır.
5. ÖN VE ARKA BACAKLAR
- Ön bacaklar: Ön bacak kemikleri güçlüdür. Kemiklilik indeksi (bilek çevresinin omuz yüksekliğine yüzdesel oranı) yaklaşık % 20-22 oranındadır. Kaslar sıkı, kuvvetli ve serttir. Ön bacaklar birbirine paraleldir. Dirsekler omuz yüksekliğinin % 50-55’i yüksekliktedir.
- Omuzlar: Orta uzunlukta ve vücuda iyice yapışık. Yatay ile 45-55 derece bir açı oluştururlar. Omuz açısı 90-110 derecedir.
- Üst Kollar: Güçlü ve kaslı olmalı. Birbirine paralel ve vücuda yapışıktır.
- Alt Bacaklar: Kemikler güçlü ve kaslar iyi gelişmiştir. Dirsek vücudun orta düşey düzlemine paralel bir hat üzerindedir. Dirsek açısı 110-130 derecedir. Dirsekler gövdeye yapışık olmalı, gevşek olmamalıdır.
- Ön Ayaklar: Alt kolun dikey çizgisinin uzantısıdır. Güçlü yapılı ve sağlam bağlantılıdır.
- Ön Bilek: Önden bakıldığında alt kol ekseninden geçen dikey çizgi üzerinde konumlanmıştır. Dikey olarak 20-30 derecelik açı oluşturur.
- Patiler: Yuvarlakçadır. Parmaklar güçlü, sıkı ve yuvarlak olmalı; yayık olmamalıdır. Tırnaklar koyu renklidir. Açık renk tüylü köpeklerde tırnaklar daha açık renkli olabilir. Tabanlar elastik, dolu, sıkı ve pigmentlidir. Parmak aralarında yüzme derisi (perde) gelişmiştir.
- Arka Ayak ve Bacaklar: Birbirine paralel. Güçlü ancak hantal olmamalıdır. Duruş uygun açılı ve düzgündür.
- Bel: Geniş, kaslı ve güçlüdür. Belin uzunluğu, omuz yükseliğinin %33’ü kadardır. Belin iki yanı, vücudun orta eksenine olduğu gibi, birbirlerine de paraleldirler. Yatay hat ile 55-75 derecelik açı oluşturur.
- Alt Kol : Kaslı ve güçlü. Alt bacaklar birbirine paraleldir. Alt kol üst kolla 110-145 derecelik bir açı oluşturur.
- Topuk: Sıkı ve geniş olmalı, bilekle uyumlu bir şekilde birleşmelidir. Topuk yüksekliği (yerden ekleme kadar) omuz yüksekliğinin %25-35’i kadar olmalıdır. Topuk açısı 120-150 derecedir.
- Arka Bilek: Güçlü ve iyi gelişmiş. Topuğun yüksekliğine göre yüksekliği değişiklik gösterir. Mahmuz olabilir.
- Arka Ayaklar: Ön ayaklardan biraz daha uzuncadır. Diğer özellikler ön ayaklar ile aynıdır.
6.YÜRÜYÜŞ
Yürüyüş zarif, uyumlu ve akıcıdır. Hareket sırasında kasılma ya da çekmeler olmamalıdır. Sırt çizgisi, köpek hareket halindeyken mümkün olduğunca sakin görünmelidir. Hareket halinde sırtın kamburlaşması tolere edilmez. Kangal’ın karakteristik yürüyüşü orta dereceli tırıstır. Dörtnal karakteristik değildir. Dörtnalda fuleleri / adımları uzun, fakat dörtnal hep aynı sabit tempodadır. Yürüyüşleri iyi olmayan köpekler ne kadar güzel olurlarsa olsun puan kaybederler.
7. DERİ
Orta kalınlıkta, kafa ve vücuda yapışık. Boyun altında sarkıntı oluşturmamalıdır. Deri rengi tüy rengine bağlıdır ve pigmentli olmalıdır.
8. MUKOZ DOKULAR
Tüm görünen mukoz dokular renkli/pigmentli olmalıdır. Pigmentasyonun rengi ve yoğunluğu köpeğin rengine bağlıdır. Koyu renk / pigmentasyon kabul edilen tüm renklerdeki ırka mensup köpeklerde tercih edilir.
9. TÜYLER
Sık ve gürdür. Tüm vücudu kaplar. Baş ve bacaklarda vücuttakinden biraz daha kısadır. İnce ve ipeksi olmamalıdır. Serttir. Alt kürk dış kürke göre daha kalın sık ve yumuşaktır. Omuzdaki tüy uzunluğu mevsime göre 3-7 cm’dir.
10. RENK
Renk, krem ve koyu gri arasında tüm tonlarda olabilir. Gövde tek renktir. Esas renk olarak beyaz kabul edilmez. Bacaklarda daha açık renk tonu ve koyu renkli benek ya da farklı tonlarda küçük lekeler de kabul edilir. Çapar desen kabul edilir, ama tercih edilmez. Beyaz renk sadece göğüs ve kuyruk ucunda kabul edilir. Göğüsteki beyazlığın çapı 10 cm’i geçmemelidir. Yüzdeki maske ırk özelliğidir ve bulunmak zorundadır. Maske koyu renkte gözlere kadar uzanmalı, kafatasında rengi açılmalıdır. Kulakların maske renginde, siyah olması tercih edilir. Kuyruk ucu, uzunluğu 5 cm’i aşmadığı sürece, beyaz ya da siyah renkte olabilir.
HATALAR
Standartta belirtilenden farklı olan her nokta hatadır. Hatanın derecesi hatanın seviyesiyle doğrudan bağlantılıdır.
DİSKALİFİKASYON HATALARI
- Çenenin önde veya arkada (overshot / undershot) veya çarpık olması;
- Erkek köpeğin tek testisli ya da testissiz olması;
- 2 den fazla P2 dişin eksik olması;
- P1 ve P2 hariç diğer dişlerin eksikliği;
- Göz kapağının dışa dönük olması (ektropium) veya göz kapağının içe dönük olması (entropium);
- Kuyruğun halka teşkil etmeden dik taşınması (orak kuyruk);
- Tipik olmayan tüm renkler;
- Agresyon;
- Renkli ve / veya değişik renkte gözler.